11 listopada 1918 roku – Odzyskanie niepodległości przez Polskę

Można śmiało zaryzykować twierdzenie, że wszyscy Polacy tuż przed wybuchem zbrojnego konfliktu w 1914 roku, bez względu na orientację polityczną, uważali, że w sprzyjających warunkach odrodzona Polska musi objąć ziemie trzech zaborów – ziemie, które zostały podbite w XVIII wieku przez Rosję, Prusy i Austrię. Punktem odniesienia w tych rozważaniach były granice Polski sprzed 1772 roku. Znaczna część społeczeństwa zdawała sobie jednak sprawę z tego, że nie uda się odbudować państwa w takim kształcie, ponieważ w międzyczasie tj. ponad stuletnim okresie na terenie dawnych wschodnich województw I Rzeczypospolitej doszło do ukształtowania się nowych dążących do samodzielności narodów: Ukraińców, Litwinów i Białorusinów. Natomiast na rubieżach zachodnich w wyniku XIX wiecznych przeobrażeń, doszło do daleko posuniętej germanizacji ludności polskiej.

Wojna z lat 1914 – 1918 zmieniła pojęcie „starcia państw” w świadomości społeczeństw europejskich. Konflikt dwóch bloków wojskowych – państw centralnych z państwami Trójporozumienia tj. pomiędzy Cesarstwem Niemiec, Austro-Węgrami a Francją, Wielką Brytanią i Rosją przekształcił się pod wieloma względami w wojnę narodów, ponieważ do armii zarówno państw centralnych, jak i ententy, mobilizowanych było miliony mężczyzn, którzy w niespotykanych dotąd w historii liczbach, ginęli na wszystkich frontach Wielkiej Wojny.

Cztery lata walk, nowe rodzaje broni, walki pozycyjne, zrujnowany kontynent, miliony zabitych i jeszcze większa liczba okaleczonych. Konflikt, który przyniósł tyle cierpienia i tyle strat był dla Polaków przedsionkiem cudu. Na przełomie października i listopada 1918 roku wobec rozpadu monarchii austro-węgierskiej, zapowiedzi bliskiej klęski Cesarstwa Niemiec, postępującej rewolucji bolszewickiej w Rosji, Polacy coraz wyraźniej odczuwali, że odbudowa niepodległego państwa polskiego jest bliska.

10 listopada 1918 roku do Warszawy przybył Józef Piłsudski. Następnego dnia po przyjeździe Rada Regencyjna, będąca polskim organem władzy na obszarze Królestwa Polskiego, nadal okupowanego przez Niemcy, powierzyła mu dowództwo nad Polską Siłą Zbrojną. Tego samego dnia oswobodzono Warszawę od Niemców. Powrót komendanta I Brygady Legionów do kraju zbiegł się z zawieszeniem broni między Cesarstwem Niemieckim a Ententą, które zostało podpisane 11 listopada 1918 roku w miejscowości Compiègne we Francji. Rozejm ten zakończył Wielką Wojnę, która po latach została nazwana I wojną światową. Podpisanie rozejmu nie było jednak równoznaczne z odrodzeniem się niepodległej Polski, gdyż był to długotrwały proces, który dobiegał końca 18 marca 1921 roku podpisaniem pokoju przez przedstawicieli państwa Polskiego z Rosyjską Federacyjną Socjalistyczną Republiką Sowiecką i Ukraińską Federacyjną Socjalistyczną Republiką Sowiecką oraz 18 kwietnia 1922 roku w Wilnie, gdy odbyły się uroczystości mające symbolicznie wprowadzić w życie ustawę o wcieleniu Wileńszczyzny do Polski. W tych ramach czasowych należy uwzględnić pamięć o bohaterach trzech powstań śląskich, bohaterach powstania wielkopolskiego, walczących o kresy wschodnie, orlętach lwowskich, bijących się z bolszewikami o wolność i niepodległość a być może również o byt biologiczny. To heroizm i wiara w sukces doprowadziła Polaków po wielu latach do wolnej Najjaśniejszej Rzeczypospolitej – wolnej od panowania obcych władz.

Na koniec: Narodowe Święto Niepodległości zostało ustanowione w okresie II Rzeczypospolitej ustawą z 23 kwietnia 1937 roku. Pierwsze obchody państwowe odbyły się kilka miesięcy później.